بریده‌هایی از کتاب جنون و مرگ در فلسفه

بحث هگل از جنون رادیکال است، در اینکه او در دیالکتیک جایگاهی ویژه به آن نسبت می‌دهد. هگل جنون را به‌سادگی کنار نمی‌گذارد و تبعید نمی‌کند، بلکه با قراردادن آن در درون حرکتِ از نفس به روح آن را خنثی می‌کند. دریدا این احساس را بیان می‌کند، آنگاه که می‌نویسد: در رابطه با دیالکتیک و ازخودبیگانگیِ جنون-در رابطه با هرچیزی، که در واقع در جریان این «حلقه انسان‌شناختی» رخ می‌دهد که در آن روان‌کاوان پیش افتاده‌اند یا آن را قبضه کرده‌اند- ما بایستی، من خودم مایلم این موضوع را یک بار دیگر انجام دهم، اندکی بیشتر از آنچه فوکو بر قطعه‌ای از دانش‌نامه تمرکز کرد، درنگ کنیم.

جنون بار دیگر نه به‌واسطه به حاشیه‌راندن دیوانه، بلکه از طریق گزافه‌گویی عقل در باب جنون کنار گذاشته شده است

مطابق تصور افلاطون، آنچه یک فعالیت خاص را به فلسفه بدل می‌سازد، طریقی است که در آن فرد به این فعالیت مشغول می‌شود. فلسفه شناخت اصولی معین یا محتوایی خاص نیست، بلکه مشغولیت ویژه با لوگوس است.

(شگفتی) صرفا وضعیت و حالت ذهنیِ فردی نیست که در آستانه بزنگاه فلسفه‌ورزی قرار دارد، بلکه هم‌نوایی میان پرسشگر و جهان است. به این معنای واژه «آغاز»، در واقع فلسفه آغازهای متعددی دارد، و گویا شگفتی یکی از آنهاست.

نامیرایانِ میرا و میرایانِ نامیرا مرگشان را می‌زیَند و زندگی‌شان را می‌میرند. «هراکلیتوس»

فلسفه، در تکاپوی‌اش در جهت عقلانیت، بیشتر اوقات در توصیف خود به نوعی از جنون متوسل شده است.

در حقیقت، جنون و مرگ با همدیگر مرتبط‌اند، زیرا هر دو نمودهایی از منفیت در درون گفتمان فلسفی هستند.

ضوابط و حدود عقلانیت به نظر می‌رسد که با ضوابط و حدود حقیقت برابر باشد. باور داشتن به آنچه حقیقی است، عقلانی است، و عدم اعتقاد به آنچه حقیقی است غیرعقلانی است -البته مگر اینکه استدلال فرد در باب آنچه حقیقی است، خطا باشد.

خود جنون دارای حقیقت نیست، فرد دیوانه نیز با جهان خارج پیوندی کاملا غیرحقیقی دارد. با این‌همه، در رابطه با جنون همچنان حقیقتی وجود دارد، حقیقتی که تنها برای عقل قابل دستیابی است.

اجبار به اندیشیدن از بیرون، از جانب دیگری می‌آید. بدون مجال‌دادن به این غیریت که اندیشیدن فلسفی را در تنگنا قرار می‌دهد، نمی‌توان به اندیشیدن ادامه داد.