بریده‌هایی از کتاب استالین جوان؛ از تولد تا انقلاب اکتبر

«یک بوسه اسکیمویی برایت می‌فرستم که آن را روی دماغت بگذاری. گوش شیطان کر! کامینیف دلم برایت تنگ شده؛ باور کن مثل یک سگ دارم راستش را می‌گویم! فکر نمی‌کنم که مطلقآ هیچ‌کسی پیدا شود که با آدم کثافتی مثل تو چنین رابطه صمیمانه‌ای برقرار کند. آیا می‌توانی یک جورایی خودت را به این‌جا، به کراکف، برسانی؟»

استالین موقع کار آدمِ خستگی‌ناپذیری بود؛ آدمی آکنده از انواع ایده‌ها و ابتکارها. این آدمِ خلاق، تشنه یادگیری بود و به شکلی غریزی میل به یاددادنِ دانسته‌هایش داشت. استالین به نحوِ تب‌آلودی کتاب‌های تاریخی و رمان‌ها را می‌خواند

اما جالب و غافلگیرکننده این‌جاست که در زیر این خشونتِ متکبرانه و هنرستیزانه‌ای که استالین حقآ به‌خاطرش بدنام شد، یک مردِ ادیبِ مطلع با تحصیلاتِ کلاسیک نهفته بود. استالین هرگز علاقه و توجه خود را به شعر از دست نداد. مندیلشتام موقعی که گفت: «در روسیه، شعر واقعآ ارزش دارد زیرا در این‌جا به‌خاطر شعر آدم می‌کشند.»

«زمانِ حرف و سخن به سر رسیده است. ساعتِ دوئلِ مرگ و زندگی مابین انقلاب و ضدانقلاب فرارسیده است!»

استالین در سنین بالای عمر گفت: «اگر لنینی وجود نداشت، من همچنان یک عضو گروه کر کلیسا و یک طلبه باقی می‌ماندم.»

او به کشیش یادآور شد که: «پدر! می‌بینی موسیقی چه قدرت عظیمی برای آرامش روح دارد!»

«پرشکوفه باشی ای سرزمین دوست‌داشتنی «شادمان باشی ای کشور کهن «و تو ای گرجی، سواد و دانش بیاموز تا «سرزمین مادری‌ات را غرق در لذت کنی»

«حقیقت را لشکری از دروغ‌ها پشتیبانی می‌کند.»

استالین همیشه در حرکت و غالبآ در حال فرار بود. او برای تغییر قیافه از انواع یونیفرم‌های معمول در جامعه تزاری استفاده می‌کرد و حتی گهگاه برای گریز از دست پلیس تزاری لباس زنانه می‌پوشید.

نظر استالین سگ‌ها بر انسان‌ها ارجحیت داشتند زیرا آن‌ها در قبالِ صاحبانشان کاملا وفادار، از خود گذشته و سپاسگذار بودند و هرگز خیانت نمی‌کردند و همه این صفات را نیز صادقانه و پرشور ابراز می‌کردند و با این وجود می‌شد آن‌ها را بدون هیچ احساس گناهی ترک کرد.