بریده‌هایی از کتاب علم و دین در جامعه

بین علم و دین همواره برخوردی پایان‌ناپذیر وجود داشته است، برخوردی که جز در مورد چند سال گذشته به پیروزی علم انجامیده است

روحانیون و مردم ناآگاه فقط به آخرین نکته این نظریه چسبیدند و گفتند: «داروین می‌گوید انسان از نسل میمون است!» و حهان را هیاهویی وحشت‌انگیز فراگرفت. مردم می‌گفتند دلیل اینکه داروین به چنین نتیجه‌ای رسیده این است که خودش شبیه میمون است (که البته نبود).

آنچه سبب اعتقاد به حیات واپسین می‌گردد، ادله عقلی نیست، بلکه احساسات است. مهم ترین این احساسات، ترس از مرگ است که غریزی و از نظر زیست شناختی سودمند است. اگر حقیقتاً و با تمام وجود به حیات واپسین اعتقاد داشتیم، می‌بایست به طور کامل به ترس از مرگ پایان می‌دادیم و دیگر نمی‌ترسیدیم؛ چرا که باور داشتیم که ما نمی‌میریم.

علوم الهی به دلیل باستانی بودنش بیشتر محتوایش از نادانی‌های تنظیم یافته پدید آمده که نادرستی‌هایش را با چاشنی تقدس پوشانده‌اند و در واقع نمی‌توانست در دوران روشنگری به حیاتش ادامه بدهد.

دیروز شخصی وجود داشت که من می‌توانم احساسات او را به خاطر بیاورم و من آن شخص را «منِ دیروز» می‌انگارم؛ اما در واقع «من دیروز» فقط حوادث ذهنی بوده‌اند که اکنون به یاد آورده می‌شوند و بخشی از شخصی محسوب می‌گردند که اینک آن‌ها را به یاد می‌آورد. تمام آنچه یک شخص را می‌سازد، رشته‌ای از تجارب است که توسط حافظه و به وسیله نوع معینی از همانندی‌ها، که آن‌ها را «عادت» می‌نامیم به یکدیگر متصل شده‌اند.

«تمامی بیماری‌های مسیحیان به جن‌ها مربوط می‌شود؛ جن‌ها سبب شکنجه کودکانی که تازه غسل تعمید گرفته‌اند می‌شود، بله! حتی از نوزادانی که تازه به دنیا آمده‌اند نیز نمی‌گذرند.»

نه تنها روش‌های خرافی در مبارزه با بیماری‌ها از سوی عموم مردم مؤثر دانسته می‌شد بلکه مطالعه علمی روش‌های درمانی به شدت با بی‌اعتنایی روبرو می‌شد. پزشکان عملی یهودیان بودند و آنان نیز معلوماتشان را از مسلمانان گرفته بودند. به این یهودیان نسبت سحر و جادوگری داده می‌شد

در انگلستان تبرک یا لمس شاه سبب نوعی درمان می‌شد که آن را بیماری شاه می‌نامیدند.

جبرگرایی (نظریه جبر) دارای خصلتی دوگانه است. از سویی قاعده عملی یا پندی است برای راهنمایی پژوهشگران علمی و از سوی دیگر نظریه‌ای عمومی است درباره طبیعت جهان هستی. حتی اگر نظریه عمومی نادرست یا نامطمئن هم باشد قاعده عملی درست جلوه می‌کند. اول با موضوع قاعده آغاز می‌کنیم و سپس به نظریه می‌پردازیم. قاعده چنین راهنمایی می‌کند که در جستجوی قوانین علت‌دار یا علّی یا به گفته دیگر قوانینی که رویدادهای زمانی خاص را با رویدادهای زمانی دیگر پیوند می‌دهد باشیم. در زندگانی روزانه راهنمای رفتار ما قواعدی از این نوع است، اما قواعدی که از آنها پیروی می‌کنیم دقت را فدای سادگی می‌کند. اگر کلید برق را بزنیم چراغ روشن می‌شود، مگر اینکه فیوز سوخته باشد؛ اگر کبریت بکشیم چوب کبریت روشن می‌شود مگر اینکه نوک آن به جای دیگر پرت شود. اگر از مرکز تلفن شماره‌ای را بپرسیم آن را به دست می‌آوریم مگر اینکه شماره را عوضی گرفته باشیم. علم که در جستجوی چیز غیرمتغیری است چنین قواعدی به دردش نمی‌خورد.

علوم الهی به دلیل باستانی بودنش بیشتر محتوایش از نادانی‌های تنظیم یافته پدید آمده که نادرستی‌هایش را با چاشنی تقدس پوشانده‌اند و در واقع نمی‌توانست در دوران روشنگری به حیاتش ادامه بدهد.