بریده‌هایی از کتاب باغ‌های همیشه بهار

حضرت ادامه داد: «عمر، از خدا بترس! و توجه داشته باش هر چه را که دوست می‌داری در هنگام ملاقات با خدا همراهت باشد، از پیش بفرست؛‌ و از هر چیزی که می‌ترسی خدا را با آن ملاقات کنی، دوری کن. حواست باشد مبادا از بازار این دنیا، جنسی بخری که در پیشگاه خداوند به هیچ نیرزد و بی‌ارزش باشد! از خدا بترس، عمر، و درِ بارگاهت را به روی مردم باز کن، و به دربانان بسپار که مزاحم آنان نشوند. به کمک مظلوم بشتاب و حق مردم را از ظالم بستان!»

ـ حق با تو بود، عبدالله؛ هنوز نشانی از آن ۳۱۳ یارِ خالص و ناب نیست! به خدمت جعفر صادق رسیدم و پرسیدم: «تکلیف چیست؟» گفت: «شک نکن که هر یک از ما اهل بیت، اگر آن ۳۱۳ نفر را داشته باشد، بی‌هیچ معطّلی‌ای قیام خواهد کرد و تا براندازی ستم از پای نخواهد نشست!»

همواره خطاب به من می‌فرمود: «پسرم، از سستی و بی‌قراری برحذر باش؛ زیرا این دو، کلید همهٔ بدی‌ها هستند. بدان که اگر سستی کنی، هرگز حقی را ادا نخواهی کرد؛ و اگر بی‌قرار باشی، بر حق صبور نتوانی بود.»

شنیدم که می‌گفت: «خدایا، تو پاک و پاکیزه‌ای؛ تو به حقیقت پروردگار من هستی. پروردگارا، برای تو از روی بندگی سجده می‌گزارم. خدایا، اعمال و کردار ناچیزم را افزون کن! بارالها، مرا از عذابت رهایی بخش، و ببخشای در روزی که بندگانت را برمی‌انگیزی؛ چرا که تو همواره بسیار توبه‌پذیر و مهربانی!»

من اعتقاد دارم که عمل به این سخنان می‌تواند دنیا و آخرت هر کسی را که به مقامی می‌رسد، آباد کند. حضرت ابتدا فرمود: «توصیهٔ من به تو این است که مسلمانان کوچک را فرزند خود بدانی، و میانه‌سال آنان را برادر، و بزرگانشان را پدر. هان ای عمر، به فرزندت رحم کن، به برادرت کمک کن، و به پدرت نیکی روا دار!»‌

هنوز طنین اولین جملاتی را که در آن لحظه از زبان حضرتش شنیدم، در خاطرم دارم: «اگر می‌خواهی که بدانی در وجود تو خیری هست، به دلت توجه کن. اگر بندگان خوب خدا را دوست داری، و از افراد گناه‌کار بدت می‌آید، پس در وجودت خیر و نیکی است و خداوند تو را دوست دارد؛ اما اگر دیدی که از اهل اطاعت خوشت نمی‌آید و اهل گناه را دوست داری، بدان که در تو هیچ خیری نیست و خداوند از تو خشمگین است. و انسان با آن کسی در قیامت هم‌نشین خواهد شد که در این دنیا دوستش دارد!»

می‌فرمود: «خودتان را در برابر قرآن بگذارید؛ اگر دیدید به راه قرآن می‌روید، پس پابرجا و استوار باشید. اگر دیدید که از قرآن دور افتاده‌اید، دیگر حق ندارید به خود ببالید؛ بلکه باید با نفس‌تان مبارزه کنید و او را به راه آورید!»

می‌فرمود: «خداوند، سه چیز را در سه چیز پنهان کرده است: رضایت و خشنودی خود را در اطاعتش پنهان کرده؛ پس هیچ یک از فرمان‌های الهی را کوچک نشمار که شاید رضای خدا در آن باشد. و خشم خود را در گناه و نافرمانی خود مخفی کرده؛ پس هیچ یک از گناهان را کوچک مشمار که شاید خشم خدا در آن باشد. و دوستانش را در بین مردم پنهان کرده؛ پس هیچ کس را کوچک و حقیر مدان که شاید همو از اولیای خدا باشد.»

نگاهش را دوخت به دوردست صحرا، و پس از مکثی کوتاه فرمود: «ای جابر، کسی که دین خالص و ناب الهی به قلبش راه یافته باشد، از غیر خدا روی برمی‌گرداند و قلبش تنها متوجه خداوند می‌شود. مگر دنیا چیست و چه می‌تواند باشد؟ آیا دنیا جز همین اسبی است که بر آن سوار می‌شوی؛ یا جز این لباسی است که می‌پوشی؟ جابر، بدان که مؤمنان دل به بقای دنیا نبسته‌اند و خود را از قرار گرفتن در آستانهٔ آخرت ایمن نمی‌پندارند. فتنه‌ها و نیرنگ‌های دنیا، گوششان را از شنیدن ذکر خدا ناشنوا نکرده، و جلوه‌های زندگی دنیا، چشمشان را از دیدن نور الهی نابینا نکرده است. آنان از این رو پاداش نیکان را دریافت کرده و به رستگاری رسیده‌اند!»

آن‌گاه سخنانش را این‌گونه به پایان برد: «سه چیز است که در هر کس پیدا شود، ایمان او کامل است: یکم این‌که شادمانی و سرخوشی، او را به کار حرام نیندازد. دوم؛ اگر خشمگین شد، خشمْ او را از راه راست و از مسیر حقیقت دور نکند. سوم نیز این‌که وقتی به قدرت رسید، بیش از حق خود نخواهد!»