بریده‌هایی از کتاب مربی و تربیت

در حین شکست، دست از دنیا کشیدن سهل است؛ در حال پیروزی، دست از دنیا کشیدن مشکل است.

هرچه انسان فاصلهٔ «آنچه هست» با «آنچه باید بشود» را بهتر درک کند، حرکت او شدیدتر است.

اگر انسان بخواهد خودش را بشناسد، بهترین راه این است که آرزوهایش را بررسی کند.

انسان سالم فهمیدن را بر نفهمیدن ترجیح می‌دهد؛

وقتی می‌گوییم «انسان»، فرد و شخص به ذهن ما می‌آید، هیکل یک آدمیزاد به ذهن می‌آید و این از نقاط کور فهم انسان و از موانع رشد فهم و توسعهٔ ذهنی است. سعی کنید هر وقت می‌شنوید «انسان»، «فرد» به‌تنهایی به ذهنتان نیاید. جامعه هم انسان است. چطور وقتی‌که می‌گوییم آب، خاصیتش این است که قطره به ذهن شما نمی‌آید؟ آب را اعم از قطره و دریا حکم می‌کنید و بدون ملاحظهٔ کمّیتش، خواص آن را بیان می‌کنید. باید ذهن ما جوری باشد که وقتی می‌گوییم انسان، انسانی در ذهن بیاید که کمیت را در او حذف کرده‌ایم و او را اعم از فرد و جامعه داریم مطرح می‌کنیم؛ به‌طوری‌که آنچه دربارهٔ انسان گفته می‌شود، دربارهٔ جامعه‌اش هم صادق باشد؛

بدانید اگر عظیم‌ترین موقعیت‌ها را در جامعه پیدا کنید، تازه اول کار است، نه آخر کار. رسیدن به مقام کار نیست؛ از مقام چه استفاده‌ای کردن و از آن در چه راهی بهره‌بردن و آن را برای چه چیز گرفتن مهم است.

اگر فقط برای به‌دست‌آوردن بهشت کار کنی، به‌طور مطلق از بهشت بیرونت می‌کنند؛ یعنی بهشتی، بهشت‌پرست نیست، بلکه خداپرست است؛ یعنی هرچه غیر خدا بود، حتی بهشت، اگر انسان برای او بخواهد کار کند و به آن دل ببندد، موجب لغزشش می‌شود

هرگاه موج فتنه‌ای برخیزد، انسان اگر شک کند، غرق می‌شود.

دوستی استراتژیک و پایدار فقط بین انسان‌هایی وجود دارد که انسانیت در آن‌ها به‌طور مستقر بر نفسانیت حاکم شده باشد.

تربیت به‌معنی به‌فعلیت‌رساندن استعداد و به‌کمال‌رساندن مستعد کمال است.