کتاب نگاهی جامعه شناختی به مشارکت خیرین در نظام سلامت ایران

کتاب نگاهی جامعه شناختی به مشارکت خیرین در نظام سلامت ایران نوشته حمیدرضا اشراقی است. کتاب نگاهی جامعه شناختی به مشارکت خیرین در نظام سلامت ایران به بحث سلامت جامعه و تاثیر و اهمیت خیرین در این امر مهممی‌پردازد.

درباره کتاب نگاهی جامعه شناختی به مشارکت خیرین در نظام سلامت ایران

دین مقدس اسلام به‌عنوان مکتبی اجتماعی و انسان‌ساز، اصل مشارکت و مسئولیت همگانی در پیشبرد اهداف اجتماعی را مبنای حرکت جامعه بسوی تعالی شناخته است و باورهای دینی و غیرت ملی مردم ایران در تاریخ افتخارآفرین این سرزمین نیز همواره تکیه گاه و پشتیبان ستم‌دیدگان ومحرومان باتوجه به رعایت اصول اخلاقی و انسانی بوده است. و اینگونه است که انجام دادن امور خیر و تلاش برای احیای سنت‌های حسنه اسلامی از جمله انفاق و ایثار در جامعه اسلامی ما است.

کلیه کشورهای دنیا بخصوص کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در دنیای امروز، آن‌چنان به اهمیت بهداشت و سلامت واقف‌اند که جامع‌ترین کمک‌های آنان در قالب مساعدت‌های بهداشتی و سالم‌سازی محیط بشری در زمره ارجح‌ترین تبلیغات و برنامه‌ریزی دولت‌ها قرار می‌گیرد. در توسعه اجتماعی پویا به‌عنوان استراتژی اساسی در جوامع انسانی کنونی، به جای مشارکت فردی بر مشارکت جمعی مردم در چارچوب جمعیتی و در سازمان ساختار یافته، تأکید می‌شود. یکی از قالب‌های مشارکت مردمی در فرایند توسعه اجتماعی، نهاد خیریه‌های حوزه سلامت است که ظرفیت عظیمی جهت تسریع در دستیابی به چشم‌انداز جامعه‌ای سالم دارد. 

بهره‌گیری از توانمندی‌های مادی و معنوی خیرین و تشویق نیک‌اندیشان در گسترش امور بهداشت، درمان جامعه و گسترش کمی و کیفی فرهنگ خیریه سلامت و فرهنگ‌سازی برای مشارکت گسترده مردم در تامین نیازهای بهداشتی و درمان با عنایت به اولویت‌ها و نیازهای نظام سلامت کشور و به‌ویژه برای سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی به منظور هدایت اصولی، سامان‌دهی و جلب مشارکت‌های مردمی و خیرین و رفع موانع موجود در تسهیل امر مشارکت خیرین و نیز تقویت اجتماعی شدن نظام سلامت «مجمع خیرین سلامت کشور» تاسیس شده است. با همین نگاه راهبردی برای مشارکت مردم در بخش‌های مختلف نظام سلامت و ارتقای آن در جامعه، نیازمند تبیین و نهادینه کردن سه رویکرد اصلی شامل جایگاه ارزشی مشارکت خیرین سلامت، تسهیل فرایند مشارکت و توسعه مشارکت درهمه ابعاد سلامت هستیم.

کتاب نگاهی جامعه شناختی به مشارکت خیرین درنظام سلامت ایران مبتنی بر یافته‌های یک تحقیق علمی است که جمع زیادی در این پژوهش همراهی داشته اند. این پژوهش گامی کوچک در راه دستیابی به یافته‌های علمی و قدمی برای تقویت بستر علمی و پژوهشی کار خیر و موسسات خیریه درمانی در ایران است.

خواندن کتاب نگاهی جامعه شناختی به مشارکت خیرین در نظام سلامت ایران را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام فعالین حوزه سلامت وجامعه‌شناسی پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب نگاهی جامعه شناختی به مشارکت خیرین در نظام سلامت ایران

امروزه مشارکت مردمی، راهبردی اساسی در توسعه اجتماعی محسوب می‌شود. در فرایند توسعه اجتماعی، مشارکت آحاد جامعه مدنظر است، به گونه‌ای که شهروندان امکان پیدا می کنند با توجه به صلاحیت و توانمندی خود، در تمام پدیده‌ها و متغیرهای توسعه اثرگذار باشند. در توسعه اجتماعی پویا، به جای مشارکت فردی بیشتر تأکید بر مشارکت جمعی مردم است که در قالب جمعیت‌ها، سازمان مردمی ساختارمند، تجلی و نهادینه می‌شوند. یکی از قالب‌های مشارکت مردمی در فرایند توسعه اجتماعی، نهاد خیریه‌های حوزه سلامت است که ظرفیت عظیمی جهت تسریع در دستیابی به چشم‌انداز جامعه‌ای سالم دارد. همچنین سلامت و ارتقاء آن در زندگی هر یک از ما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و از آنجا که سلامت یک منبع مهم در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فردی است، توسعه مشارکت مردم در سلامت، مستلزم فراهم آمدن بستر حضور مردم و خیرین در حوزه‌های آموزش، بهداشت و درمان در نظام سلامت است. توجه به این امر خطیر از وظایف مهم هر دولتی به شمار می‌رود (عظیمی، ۱۳۹۸) و دولت‌ها در این زمینه، با تدوین دستورالعمل و آیین‌نامه‌های لازم برای تسهیل فرایند مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد و خیرین در سال‌های اخیر، اقدامات مناسبی انجام داده‌اند.

در سیاست‌های کلی سلامت و ابلاغی رهبری معظم انقلاب در ۱۳۹۳/۱/۱۸ به ظرفیت حضور مردمی، چنین اشاره می‌شود:

((دغدغه توسعه مشارکت مردمی در ابعاد مختلف سلامت طی سال‌های اخیر امری بدیع و مبارک است. حرکتی که در ذات خود از خلاقیت، تنوع و تعمق خاص برخوردار است. این حرکت از یک‌سو مباشر وحدت اجتماعی دولت و ملت در مسیر تحقق اهداف راهبردی جهت نیل به توسعه پایدار سلامت جامعه است و از سوی دیگر مؤید وجود ظرفیت‌های جدید اجتماعی در جامعه ما است)).

گفتنی است اصلی‌ترین کاربرد نظام سلامت، ارائه خدمات سلامت است. اینکه خدمات به چه میزان مؤثر باشند، وابسته به آن است که چه خدماتی ارائه ‌شده و چگونه این خدمات سازمان‌دهی می‌شوند. از سوی دیگر، در سال‌های اخیر پیشرفت سریع علوم پزشکی و فناوری‌های جدید در عرصه مراقبت سلامت از یک طرف و بالا رفتن سطح انتظارات مردم و بهبود وضع اقتصادی، اجتماعی از سوی دیگر، باعث شده تا انتظارات و توقعات مردم از خدمات ارائه‌شده در این سازمان‌ها نسبت به سابق بیشتر شود (روانگرد و همکاران، 1397). از طرفی باید این نکته را پذیرفت که با توجه به شرایط عمومی تمامی کشورها از جهت مسائل و مشکلاتی نظیر عدم تسری فناوری‌های برتر در بین تمامی کشورهای جهان و همچنین قیمت بالای بسیاری از خدمات و تجهیزات حوزه سلامت؛ همچنین به صورت خاص درباره ایران که به شدیدترین شکل ممکن از جانب کشورهای مختلف مورد حمله شدید تروریسم اقتصادی و درمانی قرار گرفته است، تأمین هزینه‌های درمانی و خدمات بهداشتی برای سیستم دولتی بسیار دشوار است. امروزه ما شاهد رفتارهای تروریستی از جانب کشورهای اروپایی و امریکا به‌عنوان سردمدار تروریسم جهان هستیم. کما اینکه فقط در یک نمونه کوچک، عدم امکان خرید پانسمان مخصوص بیماران زخم‌های پروانه‌ای (ای‌بی ) که تنها کاهش‌دهنده درد بوده و درمانگر نیست، باعث گردید تا پس از بازگشت تحریم‌های ظالمانه در اردیبهشت 1397، تاکنون بیش از 15 کودک بیمار مبتلا به این بیماری به دلیل عفونت جان خود را از دست دادند. در چنین شرایطی که فشارهای بین‌المللی بشدت کشور را متأثر خود نموده، وحدت و همدلی تمامی اعضای جامعه را می‌توان به‌عنوان شاه‌کلید عبور از این برهه زمانی است.