بریده‌هایی از کتاب فلسفه‌ای برای زندگی

اگر هدفمان این باشد که حتما مسابقه تنیس را ببریم، با این کار بخت برنده‌شدنمان را بیشتر نمی‌کنیم. در واقع، ممکن است بالعکس بختمان کمتر هم شود: اگر در همان آغاز مسابقه حس کنیم داریم بازی را می‌بازیم، ممکن است مضطرب و عصبی شویم و این اضطراب بر ادامه بازیمان تأثیر منفی بگذارد و احتمال برنده‌شدنمان را کمتر کند. به‌علاوه، اگر هدفمان صرفا برنده‌شدن در مسابقه باشد، احتمال اینکه نتیجه بازی ناراحتمان کند بیشتر می‌شود. اما اگر هدفمان این باشد که بهترین بازی ممکنمان را انجام دهیم، شانس برنده‌شدنمان را کمتر نمی‌کنیم، بلکه با این کار احتمال ناراحت شدن از نتیجه مسابقه را کم کرده‌ایم.

در حقیقت، وقتی صبح‌ها از خواب بیدار می‌شویم، به جای تنبلانه غلت‌زدن در رختخواب، باید به خودمان بگوییم: بلند شو و به وظیفه‌ات در مقام یک انسان عمل کن؛ به دنبال انجام کاری برو که برایش خلق شده‌ای.

«در آغاز هر روز با خودت بگو: امروز با مزاحمت، بی‌احترامی، قدرنشناسی، خیانت، کینه‌توزی و خودخواهی دیگران روبرو می‌شوم و همه اینها ریشه در جهل آدم‌ها نسبت به خوب و بد دارد.»

این گفته اپیکتتوس که: «بعضی چیزها در حوزه اختیار ما هستند و برخی چیزها از این قلمرو خارجند. و اگر اندکی ذکاوت داشته باشیم انرژی‌مان را صرف اموری می‌کنیم که در اختیار ما هستند.»

دیگران حتی وقتی که کاری به کارمان ندارند هم می‌توانند آرامشمان را به هم بزنند.

«هیچ‌کس نمی‌تواند به تو آسیبی برساند مگر اینکه خودت بخواهی؛ فقط زمانی آزرده می‌شوی که به خودت اجازه آزرده شدن بدهی.»

اگر زمانی در دلت نسبت به کسی احساس عصبانیت و نفرت کردی و خواستی تلافی کنی، یکی از بهترین راه‌های تلافی‌کردن این است که سعی کنی مثل او نباشی.

به گفته سنکا «آب، خورش و تکه‌نانی از جو»، برنامه غذایی چندان دلپذیری نیست، اما بالاترین لذّت این است که کسی بتواند از یک چنین غذایی لذّت ببرد.

دو پدر را در نظر بگیرید. یکی توصیه اپیکتتوس را جدی می‌گیرد و مرتبا به میرا بودن فرزندش فکر می‌کند و دیگری از فکر کردن به چنین تصورات غم‌انگیزی پرهیز می‌کند. در عوض خیال می‌کند که فرزندش بیش از خود او عمر خواهد کرد و همیشه برای لذت بردن از حضورش فرصت باقی‌ست. پدر اولی یقینا از پدر دومی مهربان‌تر و دلسوزتر خواهد بود. وقتی سر صبح دخترش را می‌بیند خوشحال می‌شود که او هنوز هم در زندگی‌اش هست. در طول روز هم از هر فرصتی استفاده می‌کند تا با دخترش ارتباط برقرار کند. بالعکس، بعید است پدر دومی وقتی سر صبح فرزندش را می‌بیند چندان به وجد بیاید.

«باید به خاطر داشته باشیم که هیچ چیز در هیچ کجا برای همیشه نمی‌پاید. اگر متوجه این نکته نباشیم و بی‌خیال با این فکر زندگی کنیم که همیشه از همه چیزهای خوبی که داریم برخوردار خواهیم بود، وقتی که آن چیزهایی را که دوست داریم از دست می‌دهیم، گرفتار رنج و محنت عظیمی می‌شویم