بریده‌هایی از کتاب سینمای اگزیستانسیالیستی

اگر آن کسی که دوست دارم باشم نیستم، اگر زندگی‌ام آن زندگی‌ای که می‌خواهم نیست، درنهایت این به‌عهدۀ خودم است که یا تغییرش دهم یا اقرار کنم که نداشتن شهامت و تنبلی و از این دست انگیزۀ انتخاب‌هایم بوده است.

دیگر از گفتن حقیقت نمی‌ترسم... این تنها حالتی است که در آن احساس زنده‌بودن می‌کنم و می‌توانم بدون شرم در چشمان وفادار تو نگاه کنم. زندگی یک جشن است. بیا با هم زندگی‌اش کنیم!

جهان مادی که شامل ژنتیک، روانشناسی و تعاملات اجتماعی می‌شود، قادر است موجب شود ما به شکل خاصی باشیم و به شکل خاصی بیندیشیم. (۷) ما فرآوردۀ تاریخمان هستیم، و دقیقاً از این‌رو، داشتن هرگونه احساس آزادی به‌آسانی به‌دست نمی‌آید. باید[ برای آزادی ]درس‌های دشوار و بخصوصی را آموخت.

کسی که می‌گوید «ترجیح می‌دهم خوش‌شانس باشم تا یک آدم خوب» ، نگاه عمیقی به زندگی دارد. مردم می‌ترسند که اقرار کنند چه سهم بزرگی از زندگی مبتنی بر شانس است. اینکه بدانی اختیار خیلی چیزها را نداری وحشتناک است. لحظاتی در بازی تنیس اتفاق می‌افتد که توپ به بالای تور می‌خورد و در کسری از ثانیه هم ممکن است از تور بگذرد و هم ممکن است برگردد. با کمی خوش‌شانسی از تور می‌گذرد و بازی را می‌بَری. و شاید این‌طور نشود و آن‌وقت شکست می‌خوری. (۲۷) در چنین جهانی، حتی عدالت هم توسط شانس تعیین می‌شود، و این عملاً بدان معناست که هیچ عدالتی در جهان وجود ندارد. اگرچه این ضرورتاً و به‌طور کلی از ارکان اگزیستانسیالیسم نیست، بااین‌حال، سویه‌ای است از اگزیستانسیالیسم ملحدانه از نوع اگزیستانسیالیسم سارتر.

در جهان مدرن، که رسانه‌های دسترس‌پذیر و فراگیر می‌توانند ما را از تفاوت‌هایی آگاه کنند که فرهنگ، مکان و زمان موجب آن می‌شود، ما در‌عین‌حال آگاه می‌شویم که تجربۀ جهان‌بینی‌هایی که با آن‌ها پرورش یافته‌ایم کاملاً اتفاقی است. این آگاهیِ ما از طرفی همۀ آن جهان‌بینی‌ها را تهدید به بی‌معنایی می‌کند، چون ما می‌دانیم که هریک از آن‌ها امکان‌پذیرند. به‌عبارت دیگر، اگر حقیقت مبنایی نداشته باشد، چه فرقی می‌کند که من کدام ارزش را اختیار کنم؟

بنا به توضیح سارتر، «زندگی تا وقتی زیسته نشده باشد هیچ است، اما این در اختیار شماست که به آن معنا بدهید، و ارزشْ چیزی نیست مگر معنایی که شما انتخاب می‌کنید.»

ما در بازی‌ای گرفتاریم که برنده‌ای ندارد.

اگر من در طول زندگی بزدلانه زندگی کرده‌ام، چه بپذیرم و چه نپذیرم، بزدلی خصیصۀ انکارناپذیر من است. من در قبال آن مسئولم، و به‌خاطر همین ممکن است بخواهم منکر آن شوم.

سارتر در مقالۀ مشهور خود با عنوان «انسان‌مداریِ اگزیستانسیالیسم» به‌مزاح می‌گوید، روزی زنی که حرف زشتی را بر زبان آورده بود،[ برای توجیه کار خود ]با دستپاچگی گفت «به‌گمانم دارم اگزیستانسیالیست می‌شوم» ، و این برای سارتر نشانگر آن است که این اصطلاح چقدر مبهم و بی‌معنا شده است.

عدم قطعیتِ عینی، مکنونیّت حاصل‌شده از حقایق ذهنی را فزونی می‌بخشد. به‌رغم همه چیز، اگر پایه و اساس باور ما این باشد که چیزی در‌واقع حقیقت دارد، ما با سردی و بی‌تفاوتی با مسئله رویارو می‌شویم، یعنی با آن به‌عنوان یک واقعیتِ صرف برخورد می‌کنیم. اگر به چیزی از آن‌رو ایمان داشته باشیم که شورِ مکنونیّت را، به‌رغم عدم قطعیت عینی ما دربارۀ آن، در ما به‌وجود می‌آورد، آن چیز مکنونیّت را دوچندان می‌کند.