کتاب رقص جهان

مارسلو گلیسر در کتاب رقص جهان به بررسی جستجوی انسان برای درک ریشه‌های آغازین خود و جایگاه او در این جهان سترگ و رازآلود می‌پردازد و پرده از اسرار اسطوره‌شناسانه، هستی‌شناسانه و علمی آن برمی‌دارد.

 درباره کتاب رقص جهان

انسان از ابتدای پیدایش تاریخ همیشه سوال آغاز جهان چگونه بوده‌است را داشته و تا آنجایی که می‌دانیم هر فرهنگ و تمدنی پاسخ‌های خاص خود را به این پرسش داده است و پدیده شگفت هستی به جای نیستی همیشه ذهن اسطوره‌سازان، دانشمندان، مذهبیان و ملحدان را وسوسه کرده و آنها را آرام نگذاشته است.

به محض پرداختن به مبدا‌شناسی یا آغاز هستی، متوجه این مطلب می‌‌شویم که در این راه با برخی مشکلات اساسی مواجه خواهیم شد. چگونه می‌‌توان به منشا و علت هر چیزی پی برد؟ اگر پاسخ این باشد که هر معلولی علتی دارد باز می‌‌توان پرسید که آن علت خود چگونه پدید آمده است و به همین ترتیب به عقب رفت. این همان تسلسل علل است که راه به جایی نمی‌‌برد. اگر گفته شود که قبل از هستی، نیستی وجود داشته است به صورت ضمنی هستیِ چیزی به نام نیستی را فرض کرده‌‌ایم و این خود نوعی تناقض‌‌گویی است.

مارسلو گلیسر در کتاب رقص جهان برای گشایش این راز بزرگ و تناقض‌های موجود در مباحث هستی‌شناسی به خیلی پیش‌تر در تاریخ بشر بازگشته و پا جای پای گذشتگان گذاشته و چیزهای زیادی را بررسی کرده است. اسطوره‌ها و پاسخی که بشر اولیه به آفرینش داده است، جوابی که مذهبیون و الهیات به این پرسش داده‌اند و در نهایت پاسخی که کیهان‌شناسان و دانشمندان به آن داده‌اند.

 علاوه براین، رقص جهان نگاهی هم دارد به  اشخاصی که در شکل‌دهی تکامل دیدگاه ما راجع به جهان سهیم بوده و هستند. جدا از توضیحاتی که درباره دانش این اشخاص داده می‌شود، انگیزه‌ها، موفقیت‌ها و کشمکش‌های کسانی که در این نمایش‌نامهٔ بس دراز نقش بازی کرده‌اند، بررسی می‌شوند.

خواندن کتاب رقص جهان را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

کتاب رقص جهان در سه حوزه اسطوره‌شناسی الهیات و فیزیک می‌گنجد و در کل علاقه‌مندان 

به موضوع هستی‌شناسی از خواندن آن لذت خواهند برد.

بخشی از کتاب رقص جهان

هزاران سال پیش، قبل از اینکه مجموعهٔ دانش کنونی که ما آن را علم می‌نامیم پدید آید، طبیعت نقشی بسیار متفاوت در سرنوشت اجداد ما بازی می‌کرد. طبیعت ضمن اینکه خوراک و گرما را برای انسان فراهم می‌کرد، سرما و نابودی را هم به ارمغان می‌آورد؛ هم نیکخواه و بخشنده بود و هم بی‌رحم و ترسناک. از آنجا که بشر قدرت کنترل بر طبیعت را نداشت، می‌کوشید تا از آن یاری بخواهد و دلجویی کند. او به امید اینکه بلاهای طبیعی نظیر فوران آتشفشان‌ها، زمین‌لرزه‌ها و تندبادها خانه‌اش را ویران و گله‌اش را نابود نکند و با این آرزو که محصولاتش پربارتر باشد به پرستش طبیعت و بت‌ها روی آورد. انواع و شیوه‌های این پرستش از فرهنگی به فرهنگ دیگر و با توجه به عواملی مانند میزان انزوای گروه، منطقهٔ جغرافیایی و پیشرفت ابزار انسان آن زمان متفاوت بودند.

در برخی فرهنگ‌ها گروهی از خدایان پدیده‌های طبیعی را کنترل می‌کردند. در برخی دیگر، طبیعت، خود خدا بود و معمولاً خدای مادر نامیده می‌شد. افراد گروه در تلاش برای تضمین بقای خود هدایایی را به همراه اجرای مراسمی مذهبی به خدا یا خدایان خود تقدیم می‌کردند. انسان می‌کوشید تا از طریق رابطه‌اش با خدایان و با معنا بخشیدن به پدیده‌های رازآلود و پیش‌بینی‌ناپذیر، به وجود خدایان نظم بخشد. از طرف دیگر ایجاد ارتباط با خدایان، یک کارکرد اجتماعی محسوس‌تری هم داشت، زیرا رابطه با خدایان باعث می‌شد تا ارزش‌های اخلاقی که برای انسجام گروه حیاتی بود ملموس و محترم شمرده شوند.

این نوع رابطه با طبیعت به تدریج از نیازهای عینی و مادی مربوط به رفاه و آسایش گروه فراتر رفت و نیازهای غیرمادی و ماوراء طبیعی را نیز در برگرفت. به عنوان مثال می‌توان از نقشی که مرگ در مذاهب گوناگون بازی می‌کرد، نام برد. در برخی از این مذاهب، تولد و مرگ تنها دروازهٔ ورود به دنیای دیگری است. گذر از یک نوع زندگی به نوعی دیگر است. چرخه‌ای که مدام تکرار می‌شود. در بعضی مذاهب دیگر مرگ عبارت از پرواز به سوی یک حقیقت مطلق است. امید به یک زندگی شیرین، شایسته و جاوید در بهشتی که پس از تحمل درد و رنج‌های بسیار دنیا حاصل آدمی می‌گردد. انسان ناچار است با اموری پیش‌بینی‌ناپذیر و تبیین‌ناپذیر مانند مرگ به نحوی کنار آید. همین نیاز و الزام باعث شده است تا او در فرهنگ‌های مختلف به کندوکاو در موضوع مرگ بپردازد و درک مذهبی خویش از آن را با توجه به موقعیت خود ارائه نماید. این نوع تصور از مرگ او را قادر می‌سازد تا در برابر مرگ عزیزانش آرامش قلبی داشته باشد و مرگ را پایان همه چیز نپندارد. علم نیز ممکن است تا حدودی آرامش‌بخش باشد. هاروارد شلدون گلاشو یکی از فیزیکدانان در این باره چنین می‌گوید:

شاید ما بتوانیم با عالِم شدن و دوری از جهل، راحت‌تر با مرگ خود، مرگ همنوع یا مرگ سیاره‌مان کنار بیاییم.

علم، ترس را از بین می‌برد همان‌طور که در مقابلِ آن، جهل ترس را می‌زاید.