کتاب گل انار کوچه پاییزی ام

کتاب گل انار کوچه پاییزی ام نوشتهٔ زیبا فلاحی است. انتشارات فرنام این مجموعه شعر معاصر ایرانی را روانهٔ بازار کرده است.

درباره کتاب گل انار کوچه پاییزی ام

کتاب گل انار کوچه پاییزی ام مجموعه شعری است که حاوی قالب‌های مثنوی، غزل، رباعی، دوبیتی، اشعار شبه‌کودکانه، تک‌بیت‌ها و شعر های آزاد و نیمایی زیبا فلاحی است. شعر فارسی عرصه‌های گوناگونی را درنوردیده است. در طول قرن‌ها هر کسی از ظن خود یار شعر شده است و بر گمان خود تعریفی از شعر به‌دست داده است. حضور شعر در همهٔ عرصه‌ها از رزم و بزم گرفته تا مدرسه و مسجد و خانقاه و دیر و مجلس وعظ، همه و همه گویای این مطلب است که شعر، بی‌محابا، زمان، مکان و جغرافیا را درنوردیده و در هفت‌اقلیم جان و جهان به دلبری پرداخته است. آمیختگی شعر با فرهنگ مردم و اندیشه‌های اجتماعی، این هنر را زبان گویای جوامع بشری ساخته است؛ بدان‌گونه که هیچ جامعه‌ای از این زبان بارز، برای انتقال اندیشه‌هایش بی‌نیاز نبوده است. گاهی شعری انقلابی به پا کرده است و گاه انقلابی، شعری پویا را سامان داده است.

شعر نو فارسی با وانهادن قالب‌های شعر کلاسیک در قرن ۱۴ هجری به‌وجود آمده است. این گونه از شعر فارسی آزادی بسیاری را در فرم و محتوا به شاعر می‌دهد. شعر نو به لحاظ محتوا و جریان‌های اصلی ادبی حاکم بر آن کاملاً با شعر کلاسیک فارسی متفاوت است و به‌لحاظ فرم و تکنیک ممکن است همانند شعر کلاسیک موزون باشد یا نباشد یا وزن آن عروضی کامل باشد یا ناقص. استفاده از قافیه نیز در شعر نو آزاد است. معمولاً شعر نو فارسی را به ۳ دستهٔ اصلی شعر نیمایی، شعر سپید و موج نو تقسیم می‌کنند و پدر شعر نوی ایران را نیما یوشیج (علی اسفندیاری) می‌دانند. احمد شاملو، فروغ فرخزاد، سهراب سپهری، هوشنگ ابتهاج (سایه)، نادر نادرپور، فریدون مشیری و محمدرضا شفیعی کدکنی بعضی از شاعران مشهور ایرانی هستند که در قالب شعر نو می‌سروده‌اند.

غزل در ادبیات فارسی به قالبی از شعر سنتی فارسی گفته می‌شود. غزل‌ها معمولاً بین ۴ تا ۱۲ بیت دارند. مصراع اول بیت نخست با مصراع‌های زوج هم‌قافیه است. موضوع اصلی غزل بیان عواطف و احساسات، ذکر زیبایی و کمال معشوق و شکوه از روزگار است. بیت‌های غزل فارسی از لحاظ مضمون دارای استقلال هستند. در آخرین بیت غزل، شاعر نام شعری یا تخلص خود را می‌آورد و بهترین بیت آن را شاه‌بیت یا بیت‌الغزل می‌گویند.

رباعی یا چهارگانه نیز از قالب‌های شعر فارسی است که در فارسی به آن ترانه و چارانه نیز می‌گویند. رباعی در حقیقت تنها قالب کاملاً فارسی است و نوعی شعر است که در ۴ مصراع جز مصراع سوم دیگر مصراع‌ها هم‌قافیه و یا مترادف هستند. این قالب، یک قالب شعر فارسی است، که در زبان‌های دیگری (از جمله زبان‌های عربی و اردو) نیز مورد استفاده قرار گرفته است. بیشترین تعداد ابیات رباعی توسط «عطار نیشابوری» در کتاب مختارنامه سروده شده است؛ حدود ۴۷۰۰ بیت.

دوبیتی نیز از قالب‌های ریشه‌دار شعر پارسی و شعری است ۱۱هجایی مرکب از ۴ مصراع که همه بر یک قافیه (جز مصرع سوم که آوردن قافیه در آن اختیاری است) هستند. دوبیتی وزن تکامل‌یافته و عروضی‌شدهٔ نوعی از ترانه‌های ۱۲هجایی قدیم ایران است. نامدارترین وزن دوبیتی «بحرِ هزج مسدّس محذوف» (مفاعیلن مفاعیلن مفاعی) و مشهورترین شاعر بر وزن نام برده «باباطاهر عریان» است. گفته شده است که باباطاهر و «فایز دشتی» بزرگ‌ترین دوبیتی‌سرایان ایرانی هستند. از دوبیتی‌سراهای دیگرمی‌توان به «مفتون بردخونی دشتی»، «ملاحسن کبگانی»، «ملا محمد نادم» و «شفیق شهریاری» اشاره کرد.

خواندن کتاب گل انار کوچه پاییزی ام را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

خواندن این کتاب را به دوستداران شعر معاصر ایران پیشنهاد می‌کنیم.

بخشی از کتاب گل انار کوچه پاییزی ام

«گوشه های چشم تو سیر العبادم می‌شود

عبهر العشقِ کتاب "شهرزادم" می‌شود

درسلوک ِهفت خانستانِ این راه دراز

شیخ صنان دخترِ ترس ِ نژادم می‌شود

می‌شود گاهی به کیف خاطراتت سر زنم

دست مشق سادگیهایت مُرادم می‌شود

می تویی پیمانه حتّی، وقت لبریز از شراب

مست می گردد؛ کتاب و انقیادم می‌شود

جان ما نا قابل آمد چون کتاب العشقِ تو

برگ برگ ش خاطرات خانه زادم می‌شود.

ذرّه ذرّه در بیایان های چشم هر غزل

آفتاب تشنگی ها یت مدادم میشود

کوچه های شهر از میخانهٔ چشمت پُر اند

گیسوان آشفته در دستان باد م می‌شود

در تهجّد با خدا؛ وقتی که دستم خالی است

جام لبریز از نگاه ات اوستادم می‌شود

شوخ تر از تُرک شیرازی بر این قصر غزل

تیرو خنجر های فردوسی چکادم می‌شود

یک ردیف از عقل ناصر خسرو یی در جزء و کلّ

قافیه؛ فرماندهٔ کلّ ستا دم می‌شود

این برای چندمین بار است که شمع جان ما

از قضا؛ قربانیِ حُسنِ مزادت می‌شود

در بیان خسروانه، خود نکیسا مشربی

باربَد یک گوشه از تصنیفِ شادت می‌شود

گاه حرفت تکّه ای روشن بریزد گاه نیز

مادرستانِ جهولِ نیل و ما دَ م می‌شود

گاه وقتی از خطِ اوراقِ من پی می زنی

این ریا ضت شعر مرصاد العبادم می‌شود»